Standartların geçmişi nasıldır? Standartların avantajları nelerdir?
- Ümmühan DAŞTAN
- 3 Eki 2024
- 1 dakikada okunur
Güncelleme tarihi: 10 Ara 2024
İnsanoğlu varolduğu günden bu yana karmaşıklıktan kurtulmak ve belirli bir düzen oluşmak için standartlar oluşturmak amaçlıdır. Standart ve standardizasyon olgusu insanlık kadar eksidir. Mesela Hamburabi yasalarına göre bir inşaat ustası bir binayı gerekli şart ve koşullarda yapmazda birilerinin ölümüne neden olursa onun cezası ölümdür. Finikelilerde ürün eğer istenen kalitede üretilmediyse el kesme cezası verilirdi. Avusturya'da bozuk sütü satanın cezası kendisinin bu bozuk sütü içme şartı vardı.
Standartların ilk görüldüğü ülke Türkiyedir. İlk defa Bursa'da 1502 yılında II. Beyazıt tarafından ürünlerin üretimi için belli standartlar koyma amaçlı olarak başlamıştır.
O zamanlardan Osmanlıda ekmeğin,tuzun,yiyeceklerin mutfak eşyalar, tekstil ürünler hangi gramajda ve katkılarla yapılacağı, gümüşün ayarı belirlenmiştir. Taa o zamandan çörekler için içine konulacak yağ bile belirtilmiştir.
Bir masa tasarlayalım mesela boyu ağırlığı belli standartlar getirilebilir. Hukuksal anlamda kabulü için TSE den bir numara verilerek, ilgili standartlar TESEK olarak nitelendirilir.
Üreticiye, ekonomiye ve tüketiciye olan faydası vardır. Üretimde belli proseslerde üretim yapılmasını sağlar. İş kayıpları yok edip fireler önlenir. İstenen kalitede üretilmesi kalite belge, raporlarında ve kalite sonuçlarında görülür. Kayıp ve artıkları asgariye indirir. Belli standartta üretilirse ciddi ekonomik kazanç sağlar
Standardizasyonun bir diğer avantajı verimliliği arttırır, depolamayı kolaylaştırır. Belli ambalajlarda boşluk olmayıp maksimum paketleme olacaktır.
Ekonomiye faydası kalitesi düşük emeği ortadan kaldırır, arz talep dengesi sağlar.
Yanlış
İhracat ve ithalatta üstünlük sağlar. Rekabeti sağlayıcı yönü vardır.
Kötü malı piyasadan kaldırır. Standart dışı ürünler zamanla piyasadan kalkacaktır.
Can ve mal güvenliğine göre AB dolaşan ürünlerin CE işareti markası verilmesi zorunludur. Kaliteli ürünlerle karşılaştırma yapmayı sağlar.
Tüketicinin bilinçlenmesini de sağlar.

Comments